ข่าวสาร-ประชาสัมพันธ์

รายงาน :: เวทีเสวนา "ท้องถิ่นห่วงใย ใส่ใจผู้บริโภค"

photo  , 640x480 pixel , 29,405 bytes.

เวทีเสวนา “ท้องถิ่นห่วงใย ใส่ใจผู้บริโภค”

รายงานโดย วัฒนชัย มะโนมะยา

:: บันทึกความร่วมมือเพื่อพัฒนาระบบงานคุ้มครองผู้บริโภค

การลงนาม “บันทึกความร่วมมือเพื่อพัฒนาระบบงานคุมครองผู้บริโภคจังหวัดสงขลา” ในเวทีเสวนา “ท้องถิ่นห่วงใย ใส่ใจผู้บริโภค”เมื่อวันเสาร์ที่ 29 พฤศจิกายน 2551 ณ ห้องประชุมจุติ A โรงแรมเจบี อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา นับเป็นบันไดความสำเร็จขั้นสำคัญขั้นหนึ่ง ซึ่งมีจุดเริ่มต้นเล็กๆมาจากโครงการ “พัฒนาระบบเครือข่ายเพื่อการคุ้มครองผู้บริโภคภาคใต้”

กระทั่งนำไปสู่การผนึกกำลังของคนในท้องถิ่น ภาคประชาสังคม หน่วยงานองค์กร และเครือข่ายภาคี ที่เล็งเห็นถึงสาระสำคัญของการคุ้มครองผู้บริโภคร่วมกัน

การลงนามบันทึกความร่วมมือในครั้งนี้ นำไปสู่ความร่วมมือที่ 1 คือการจัดการรูปแบบเครือข่ายและวิธีการทำงาน โดยมีโครงสร้างที่เรียกว่า “คณะทำงานเครือข่ายคุ้มครองผู้บริโภคจังหวัดสงขลา”ซึ่งแต่งตั้งโดยผู้ว่าราชการจังหวัด (นายสนธิ เตชานนท์)

และความร่วมมือที่ 2 คือการดำเนินงานคุ้มครองผู้บริโภค

เป้าหมายของการพัฒนาระบบเครือข่ายเพื่อการคุ้มครองผู้บริโภคภาคใต้ ระยะปีแรกนั้นครอบคลุมในจังหวัดสงขลา สตูล และสุราษฎร์ธานี

สำหรับเวทีเสวนาและบันทึกความร่วมมือในครั้งนี้อยู่ในเขตพื้นที่จังหวัดสงขลา นับเป็นก้าวขยับที่สำคัญดังที่ได้กล่าวไว้ตอนต้น มองในมุมกลับคือการเริ่มจากจุดเล็กๆทีละก้าว หนักแน่นมั่นคง เกิดเป็นพลังดังพี่ดังน้อง รวมกันเป็นพันธมิตร คลุมครอบรอบด้านในทุกภาคส่วน ประกอบด้วย... สำนักงานคณะอนุกรรมการคุ้มครองผู้บริโภคประจำจังหวัดสงขลา เทศบาลนครหาดใหญ่ เทศบาลตำบลปริก ปลัดองค์การบริหารส่วนตำบลท่าข้าม องค์การบริหารส่วนตำบลควนรู เครือข่ายอาสาสมัครสาธารณสุข สมาคมเกษตรอินทรีย์วิถีไท และ สถาบันวิจัยระบบสุขภาพภาคใต้ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

อาจกล่าวได้ว่าเวทีการเสวนา “ท้องถิ่นห่วงใย ใส่ใจผู้บริโภค”ในวันนี้ คือการเริ่มต้นอย่างเป็นทางการของ “คณะทำงานเครือข่ายคุ้มครองผู้บริโภคจังหวัดสงขลา” และหัวข้อในการเสวนาก็คือการเริ่มต้น “การดำเนินงานคุ้มครองผู้บริโภค”อย่างเป็นรูปธรรมนั่นเอง.

:: การดำเนินงานคุ้มครองผู้บริโภค

การเสวนา “ท้องถิ่นห่วงใย ใส่ใจผู้บริโภค”ในภาคเช้ามีการเสวนาเรื่อง “การบูรณาการระบบงานคุ้มครองผู้บริโภค ในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น”โดย ผศ.ดร.พงค์เทพ สุธีรวุฒิ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยระบบสุขภาพภาคใต้ ภก.บรรจง ฉายบุ หัวหน้ากลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภค สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสงขลา นายคีรีศักดิ์ ร่างเล็ก หัวหน้ากลุ่มงานส่งเสริมและพัฒนาท้องถิ่น รักษาการในตำแหน่งท้องถิ่นจังหวัดสงขลา และนายนิธิ พันธุ์มณี ปลัดองค์การบริหารส่วนตำบลท่าข้าม

ดำเนินการเสวนาโดย นายสุริยา ยีขุน นายกเทศมนตรีเทศบาลตำบลปริก

และในภาคบ่ายมีการเสวนาเรื่อง “ร่วมต่อเติมเสริมประสาน ระบบงานคุ้มครองผู้บริโภค”โดยคุณมณี ศิริพร สำนักงานอนุกรรมการคุ้มครองผู้บริโภคประจำจังหวัดสงขลา นายบรรจง ฉายบุ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสงขลา นายภาณุ พิทักษ์เผ่า เครือข่ายผู้บริโภคสงขลา นายนิมตร แสงเกตุ ประธานสมาคม อสม.จังหวัดสงขลา นายธีรศักดิ์ สุภาไชยสิทธ์ ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ อัยการพรพิชัย ไชยมาตร สำนักงานอัยการจังหวัดสงขลา และคุณวรรณชัย สุวรรณกาญจน์ กรรมการสถาบันคุ้มครองผู้บริโภคในกิจการโทรคมนาคม

ดำเนินรายการเสวนาโดยนายบัญชร วิเชียรศรี หรือดีเจโอเลี้ยง เสียงหล่อ สถานีวิทยุมอ.FM 88.0 MHz

การเสวนาในครั้งนี้มีผู้เข้าร่วมรับฟังประมาณ 150 คน ซึ่งเป็นบุคลากรหน่วยงานองค์กร เครือข่ายภาคีจากจังหวัดสงขลา สตูลและสุราษฎร์ธานี โดยในภาคเช้ามีการถ่ายทอดสดออกรายการสภากาแฟ ทางสถานีวิทยุมอ.FM 88.0 MHz และถ่ายทอดออกอากาศทางวิทยุชุมตำบลท่าข้าม FM 101.0 MHzตลอดรายการเสวนา

:: สถานการณ์การคุ้มครองผู้บริโภค

ผศ.ดร.พงค์เทพ สุธีรวุฒิ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยระบบสุขภาพภาคใต้ กล่าวเกริ่นนำถึงการพัฒนาระบบเครือข่ายคุ้มครองผู้บริโภคให้มีความเข้าใจร่วมกันโดยเบื้องต้นในแง่ที่ว่าเราทุกคนล้วนเป็นผู้บริโภค แม้แต่ผู้ประกอบการเอง เพราะต้องใช้ทั้งสินค้าอุปโภค บริโภค และบริการเหมือนๆกัน ต่างแต่ว่าเมื่อผู้ประกอบการถูกเอารัดเอาเปรียบในฐานะผู้บริโภค ผู้บริโภคก็จะถูกเอารัดเอาเปรียบจากผู้ประกอบการหรือผู้ให้บริการนั้นๆอีกทอดหนึ่ง เป็นลูกโซ่ต่อกัน

เมื่อเรามองเห็นทั้งระบบว่าปัญหาคืออะไร จึงเกิดกระบวนการปกป้องคุ้มครองสิทธิผู้บริโภคในทุกภาคส่วน เป็นหลักการนำไปสู่การออกกฎหมายรัฐธรรมนูญว่าด้วยเรื่องสิทธิความเป็นธรรม ประเด็นก็คือ เกิดการคุ้มครองผู้บริโภคอันเกิดจากความเสียหาย อันตราย ไม่เป็นธรรม จากการซื้อสินค้า และบริการ

“ไม่ว่าสิ่งที่เราเห็นกันทั่วไปใกล้ตัว ยกตัวอย่างเช่นซื้อสินค้าจากตลาดสด(คลองแงะ) ถูกกว่าห้างสรรพสินค้า(แม็คโคร) ถูก แต่ของปลอม หมดอายุ สินค้าบรรจุอยู่ในกระป๋อง ผลิตภัณฑ์บอกชนิดสินค้าอีกอย่างหนึ่ง(เป่าฮื้อ) เปิดออกมาเป็นอีกอย่าง(เม็ดถั่ว) หรือบริการจากโรงพยาบาล ซึ่งได้รับการปฏิบัติไม่เสมอภาค ไม่ต้องพูดถึงว่าการได้รับยาแตกต่างกันระหว่างคนจนกับคนรวย ซึ่งก่อให้เกิดความเสียหาย อันตราย และไม่เป็นธรรม”

เป็นที่ทราบกันว่าการคุ้มครองผู้บริโภคเกี่ยวข้อง 3 ฝ่ายหลักๆ คือผู้ประกอบการหรือผู้ให้บริการ ผู้บริโภคคือเราทุกคนในที่นี้ และรัฐในฐานะผู้ใช้กฎหมายบังคับกำกับดูแล และในปัจจุบันสื่อมวลชนได้เข้ามามีอิทธิพลและบทบาทในเรื่องราวเหล่านี้อีกทาง

“เช่นกรณีของการทุบประจานรถยนต์ ยี่ห้อหนึ่ง(ซีอาร์วี) ซึ่งผู้(บริโภค)ที่เสียหายร้องเรียนว่า(ผู้ประกอบการ)ไม่รับผิดชอบ ขณะที่กระบวนการของรัฐไม่สามารถยื่นมือเข้ามาช่วยเหลือได้เท่าที่ควร สื่อซึ่งทำหน้าที่กระจายข่าวเรื่องราวเหล่านี้ก็เสมือนเป็นผู้ช่วยทำหน้าที่เรียกร้อง ทำให้ผู้ประกอบการต้องหันมาตระหนัก ระวังป้องกันและใส่ใจดูแลผู้บริโภคมากขึ้น

หรือกรณีสื่อท้องถิ่นวิทยุชุมชนของเราเองที่มีบทบาทหน้าที่ในส่วนนี้อยู่ เช่นรายการ “แลบ้านแลเมือง”ทางสถานีวิทยุมอ.FM 88.0 MHz ซึ่งรับเรื่องร้องเรียนร้องทุกข์ต่างๆ รวมทั้งในกรณีเรื่องการคุ้มครองผู้บริโภค ซึ่งเป็นการซักถามผู้ประกอบการกลางอากาศ เป็นการได้รับรู้ออกไปในวงกว้างและรวดเร็วอีกทาง เป็นต้น (อ่านรายละเอียดเรื่อง แลบ้านแลเมือง หน้า... )

อย่างไรก็ตามสื่อก็มีหน้าที่บทบาทในบางเรื่องบางกรณี และในแง่ของการทำหน้าที่เป็นปากเสียงให้เท่านั้น

แต่จากการสำรวจสถานการณ์ผู้บริโภค พบว่ากว่า 70-80 เปอร์เซ็นต์เพิกเฉยต่อการเรียกร้องสิทธิของตนเอง ด้วยเหตุผลหลายๆประการเช่นความสะดวก การเข้าไม่ถึงข้อมูลข่าวสาร และการไม่รู้ถึงสิทธิอันพึงมีพึงได้ ฯลฯ

เมื่อมองกลับไปอีกด้านหนึ่งในภาคปฏิบัติ อาทิเช่น ขณะที่รัฐกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องอย่างสำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด(สสจ.) ซึ่งมีเจ้าหน้าที่ทำงานด้านนี้อยู่เพียง 2-3 คน ต้องรับภาระหน้าที่และทำงานหนักเกินกำลัง ดูแลไม่ทั่วถึง เป็นข้อจำกัดในการแก้ไขปัญหาอย่างที่ควรจะเป็น จึงเกิดความคิดว่าจะทำอย่างไรให้ผู้บริโภคได้รับการคุ้มครองอย่างครอบคลุมทั่วถึงเป็นระบบ คำตอบหนึ่งที่ได้คือ เริ่มจากแนวทางเบื้องต้นก็คือ

หนึ่ง ลุกขึ้นมาเรียกร้องปกป้องสิทธิของตัวเอง

สอง ขยายการคุ้มครองผู้บริโภค โดยอาศัยการผลักดันพรบ.การคุ้มครองผู้บริโภคออกมา เพื่อสอดรับกับแนวทางเดียวกับการกระจายอำนาจของท้องถิ่น การศึกษา หรือสาธารณสุข ซึ่งในขณะนี้สคบ. สสจ. ก็กำลังถ่ายโอนให้เทศบาลหรือท้องถิ่นเข้ามามีบทบาทดูแลคุ้มครองผู้บริโภคในชุมชน และขยับขยายออกเป็นเครือข่ายได้มากมายเป็นที่น่าพอใจ

“ต่อไปในอนาคตเมื่อพบเรื่องการเอารัดเอาเปรียบก็จะมีอาสาสมัคร และการประสานกันเป็นเครือข่าย คนในชุมชนมีเรื่องร้องเรียน เพียงเดินไปอบต. เทศบาลใกล้บ้าน วันนี้ท้องถิ่น เทศบาล อบต.มาพูดคุยพร้อมขยับขับเคลื่อน แม้บางอย่างจะยังไม่เรียบร้อยสมบูรณ์ แต่ก็เปรียบเสมือการกินข้าวทีละคำ การปฏิรูปการเมืองใหม่ก็ต้องทำทีละขั้น”

ผศ.ดร.พงค์เทพ สุธีรวุฒิ กล่าวว่า ในวันนี้เราจะได้มาร่วมกันบูรณาการการทำงานร่วมกันระหว่างงานประจำของหน่วยงานองค์กร ภาครัฐ และการขยับขับเคลื่อนงานเกี่ยวกับการคุ้มครองผู้บริโภคของชุมชน ภาคประชาสังคม

การบูรณาการระบบงานคุ้มครองผู้บริโภค ในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

การเสวนาเรื่อง “การบูรณาการระบบงานคุ้มครองผู้บริโภค ในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น”ในภาคเช้า โดย ผศ.ดร.พงค์เทพ สุธีรวุฒิ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยระบบสุขภาพภาคใต้ ภก.บรรจง ฉายบุ หัวหน้ากลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภค สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสงขลา และนายคีรีศักดิ์ ร่างเล็ก หัวหน้ากลุ่มงานส่งเสริมและพัฒนาท้องถิ่น รักษาการในตำแหน่งท้องถิ่นจังหวัดสงขลา ดำเนินการเสวนาโดย นายสุริยา ยีขุน นายกเทศมนตรีเทศบาลตำบลปริก

:: การพัฒนาระบบเครือข่ายคุ้มครองผู้บริโภค

ในโลกทุนนิยมเสรี ก่อเกิดวัฒนธรรมบริโภคนิยมยุคใหม่ที่หลากหลาย พร้อมๆกับระบบการค้าเสรี สถานการณ์ผู้บริโภคที่ถูกละเมิดสิทธิ์ก็ทวีความรุนแรงและสลับซับซ้อนมากขึ้น ครอบคลุมไปทั่วทุกพื้นที่ไม่เว้นแม้แต่ท้องที่ชุมชนเมืองและชนบท แม้จะมีหน่วยงานหลายภาคส่วน เช่นองค์กรของรัฐ เอกชน ภาคประชาชน ท้องถิ่น หรือกระทั่งสื่อสารมวลชน ได้เร่งรัดทำหน้าที่แก้ไขปัญหาเหล่านี้ แต่ลักษณะการทำงานแบบรวมศูนย์หรือไม่ก็ต่างคนต่างทำที่ผ่านมา ทำให้ขาดพลังในการคุ้มครองผู้บริโภค ไม่อาจตอบสนองกับผู้บริโภคได้เท่าที่ควรจะเป็น

อาจกล่าวได้ว่าหน่วยงาน องค์กร ในพื้นที่ ชุมชน เครือข่าย ภาคี หรือกระทั่งบุคคล ได้ทำหน้าที่ และมีภาระบทบาทในส่วนของการบริโภคอยู่แล้วส่วนหนึ่ง บางแห่งอาจจะทำตามบทบาทหน้าที่ บางแห่งทำถึงระดับ “นวัตกรรม” และงานเชิงรุกอย่างไม่หยุดยั้ง ขณะที่บางแห่งบางที่ยังคิดไม่ออกบอกไม่ถูกด้วยซ้ำไปว่า “ปัญหาคือมีงบประมาณแต่ไม่รู้จะทำอะไรดี”  ขณะที่บางแห่งบางคนมีแนวคิดแต่ขาดงบประมาณหรือกำลังคน ที่สำคัญก็คือก่อนหน้านี้ในแต่ละภาคส่วนก็ได้ทำงานขับเคลื่อนการคุ้มครองผู้บริโภคของตนอยู่ตามลำพัง

เพื่อให้เกิดการพัฒนาระบบคุ้มครองผู้บริโภคที่บูรณาการพลังจากภาคีทุกภาคส่วนของจังหวัดสงขลา โดยสำนักงานคณะอนุกรรมการคุ้มครองผู้บริโภคประจำจังหวัดสงขลา ร่วมกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ตลอดจนภาคีผู้บริโภคและเครือข่ายฯ...ซึ่งได้ทำงานประสานความร่วมมือกันมาในระยะเวลาหนึ่ง... จึงมีข้อตกลงบันทึกการลงนามความร่วมมือฯดังรายละเอียดข้างต้น โดยมีภารกิจหลักคือ

หนึ่ง ร่วมกันผลักดัน และขับเคลื่อนกระบวนการมีส่วนในการพัฒนาระบบคุ้มครองผู้บริโภคในจังหวัดสงขลา และ

สอง เพื่อเป็นกลไกในการเชื่อมประสานภาคีที่เกี่ยวข้อง ทั้งในและนอกพื้นที่ ในส่วนของการจัดรูปแบบเครือข่ายและวิธีการทำงานนั้น นำไปสู่ความร่วมมือในการดำเนินงานคุ้มครองที่เป็นรูปธรรมร่วมกันคือ

หนึ่ง พัฒนาระบบข้อมูลต่างๆให้เป็นระบบที่เชื่อมประสานหรือ ลิงค์ต่อกันได้ รวมทั้งการประชาสัมพันธ์ผ่านสื่อสาธารณะในความรับผิดชอบของแต่ละหน่วยงานไปพร้อมๆกัน

สอง ร่วมกันเสริมสร้างศักยภาพในการให้ความรู้และพิทักษ์สิทธิ์ เช่นการจัดเวทีสัมมนา จัดประชุม อบรม หรือสร้างปฏิบัติการเพื่อการเรียนรู้ขึ้นในพื้นที่ต่างๆ

สาม สร้างหรือขยายเครือข่ายการมีส่วนร่วม เช่นอาสาสมัครผู้บริโภคในชุมชน หรือการพัฒนาให้เกิดสภาผู้บริโภคขึ้นมา

สี่ พัฒนาระบบประสานงานการรับเรื่องร้องเรียน เพื่อให้ความเป็นธรรมและชดเชยค่าเสียหายให้แก่ผู้บริโภค เช่น การจัดตั้งศูนย์พิทักษ์สิทธิ์ผู้บริโภคในระดับท้องถิ่น เป็นต้น

:: เวทีเสวนา ท้องถิ่นห่วงใย ใส่ใจผู้บริโภค

การที่ตัวแทนบุคคลองค์กรหรือหน่วยงานในภาคส่วนต่างๆได้มาร่วมเวทีเสวนา ย่อมนำไปสู่การบูรณาการทางด้านความคิด เชื่อมโยงไปสู่ทิศทางและเป้าหมายร่วม เกิดเป็นรูปธรรมของการก้าวเดินที่มีพลังเข้มแข็งแก่กันและกัน

กล่าวได้ว่าการเสวนา “ท้องถิ่นห่วงใย ใส่ใจผู้บริโภค”เกิดจากการตระหนักถึงบทบาทหน้าที่ของผู้บริโภคเอง ที่จะต้องลุกขึ้นมาเรียกร้องการปกป้องคุ้มครองสิทธิของตน โดยมีองค์กรท้องถิ่นและชุมชนเข้ามาร่วมสนับสนุนดูแลในเรื่องเหล่านี้ร่วมกัน

บนเวทีที่แต่ละคนใช้เวลาเสวนาอาจจะไม่มากมาย แต่สามารถสะท้อนให้เห็นการดำเนินงานที่ผ่านมาของแต่ละภาคส่วน บอกเล่าถึงเรื่องราว แนวคิด วิธีการทำงาน และวิสัยทัศน์ต่างๆ ก่อให้เกิดประโยชน์ต่อ “กระบวนการพัฒนาระบบเครือข่ายเพื่อการคุ้มครองผู้บริโภค”ในท้องถิ่นและชุมชนร่วมกันในหลายๆประการ

พูดง่ายๆก็คือได้เห็นว่าที่ผ่านมาท้องถิ่นได้ทำอะไรมาบ้าง จะทำอะไรต่อไป และมีแนวทางการทำงานร่วมกันอย่างไร

:: การจัดการระบบฐานข้อมูลสุขภาพ

นายสุริยา ยีขุน นายกเทศมนตรีตำบลปริก ผู้ดำเนินการเสวนากล่าวว่า ในชีวิตประจำวันเราไม่อาจหลีกหนีเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการบริโภคไปได้ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องอาหารการกิน ยา เครื่องสำอาง เครื่องไม้ใช้สอยต่างๆ ของทุกคน ซึ่งท้องถิ่นจะต้องเข้ามาเกี่ยวข้อง เพราะเป็นทั้งบทบาทหน้าที่โดยตรงที่ทางเทศบาลเองจะต้องให้ความสำคัญกับพี่น้องประชาชนทุกๆเรื่องตั้งแต่เกิดจนตายนั่นเอง

“ทั้งนี้การทำงานในด้านการคุ้มครองผู้บริโภค จะต้องประสานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งในส่วนกลางและท้องถิ่น เช่นอย.(สำนักงานอาหารและยา) สสจ. สคบ.รวมทั้งภาคส่วนต่างๆ เช่น มหาวิทยาลัยต้องเป็นผู้ประสิทธิ์ประสาทวิชาความรู้ทางวิชาการ สื่อท้องถิ่น วิทยุชุมชนร่วมด้วยช่วยกัน เช่น เอฟเอ็มแปดแปด วิทยุชุมชน ท่าข้าม เวบไซต์สงขลาเน็ต เป็นต้น”

และให้ความเห็นว่าในส่วนนี้เองเรื่อง “การจัดการระบบฐานข้อมูลสุขภาพชุมชน” นับเป็นสิ่งสำคัญอีกอย่างเพื่อให้การดำเนินงานในเรื่องการคุ้มครองผู้บริโภคเกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลที่แท้จริง (อ่านรายละเอียด การจัดการระบบฐานข้อมูลสุขภาพชุมชนเทศบาลตำบลปริก หน้า...)

:: สิทธิพื้นฐาน และมาตรฐานการคุ้มครองผู้บริโภค

จากนั้น ผศ.ดร.พงค์เทพ สุธีรวุฒิ ชี้แจงถึงสถานการณ์การคุ้มครองผู้บริโภคในจังหวัดสงขลาว่าจากผลการสำรวจพบว่าปัญหาเดิมคือเรื่องอาหารการกิน และการไม่รู้จักช่องทองหรือสิทธิในการร้องเรียน เช่นผู้ป่วยที่ได้รับยาไม่มีคุณภาพจากโรงพยาบาล คลินิก ร้านยา และตลาดเช่นยาชุดยาเร่ ถัวเฉลี่ยสูงประมาณ 2ครั้ง/คน/ปี มีโอกาสได้รับอาหารไม่สด ไม่มีคุณภาพ จากทางเท้า อาหารพร้อมปรุง พืชผักจากตลาด อาหารสดจากทะเล น้ำดื่ม สูงถึง 4.4ครั้ง (อ่านรายละเอียด ข้อมูลเชิงสถิติ หน้า...) และที่สำคัญ 70-80 เปอร์เซ็นต์ เมื่อเจอปัญหาแล้วเมินเฉย ประเด็นก็คือ ซื้อของจากห้างมา ปรากฏว่าหมดอายุ คุณภาพไม่ดี ไม่ร้องเรียน ทิ้ง เพราะเห็นว่าแค่ค่ามอเตอร์ไซค์ก็ไม่คุ้มแล้ว เป็นต้น

ในทางกลับกันเมื่อการคุ้มครองไม่ดีปรากฏมากขึ้น และไม่ได้รับการแก้ไข หากการร้องเรียนอย่างเอาจริงเอาจัง จะทำให้ผู้ประกอบการ ระมัดระวังมากขึ้น นั่นคือ “โอกาส”ของผู้บริโภค

และการขยับขับเคลื่อนลงไปสู่ท้องถิ่น ให้มีศูนย์ร้องเรียนในชุมชนซึ่งผู้บริโภคเองจะต้องเป็นคนช่วยกันผลักดันคือ “ช่องทาง”

สำหรับสถานการณ์อื่นๆ ผศ.ดร.พงค์เทพกล่าวว่าสำหรับการบริการในพื้นที่เมืองอาจไม่มีปัญหาเรื่องนี้เพราะมีบริการสุขภาพเชิงปริมาณเยอะ แต่ในเชิงระบบแล้ว พบว่ายังมีการลงทุนสูง ผลที่ได้ต่ำ หรือบริการสุขภาพยังไม่ครบถ้วน อย่างไรก็ตามก็มีความพยายามผลักดันในเรื่องเหล่านี้อยู่ เช่นโรงพยาบาลประกันสุขภาพ นำไปสู่มาตรฐานการปฏิรูประบบสุขภาพที่ครอบคลุมในทุกพื้นที่

อย่างน้อยเพื่อสิทธิขั้นพื้นฐานที่พึงจะต้องมี เช่นสิทธิในเรื่องอาหารและยา การได้รับความปลอดภัย และบริการ (อ่านรายละเอียดสิทธิพื้นฐาน หน้า..)

“อิสระในการบริโภค เช่นร้านค้าในชุมชน ผู้บริโภคจะซื้อยาที่มี อย. เรามีสิทธิ์เลือก หรืออย่างเช่นในต่างประเทศ ผลิตภัณฑ์ใดในท้องตลาดจะมีบริษัทเดียวยี่ห้อเดียวไม่ได้ เพราะจะเป็นการผูกขาด เราจึงเห็นการตั้งบริษัทลูกขึ้นมารองรับ หรืออย่างกรณียารักษาโรคเอดส์ ผลิตออกมาแล้ว ตั้งราคาสูงมาก เพื่อแสวงหาผลกำไรแต่ไม่ได้คำนึงถึงสิทธิของการได้รับการรักษาเยียวยา เป็นต้น นี่คือมาตรฐานหรือสิ่งที่ทุกฝ่ายจะต้องคำนึงถึงและช่วยกันผลักดัน”

นอกจากนี้ยังมีสิทธิที่จะได้รับการชดเชยความเสียหาย การให้ข้อมูลที่ถูกต้อง การเร่งรณรงค์ให้ความรู้ รวมถึงการได้อาศัยอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดี

:: ผู้บริโภคคือศูนย์กลาง การบูรณาการ และข้อคิดสะกิดใจ

ภก.บรรจง ฉายบุ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสงขลา กล่าวว่า ณ วันนี้เป็นที่รับรู้ว่าเรื่องบริโภคนั้นไม่ใช่เรื่องสุขภาพอย่างเดียว แต่หมายถึงการคุ้มครองดูแลเรื่องผลิตภัณฑ์ตลอดจนการบริการพื้นฐานให้มีความปลอดภัย เป็นธรรม เช่นราคาสมประโยชน์

“ซื้อของชนิดเดียวกันราคาสองพัน กับราคาห้าพันบาทควรจะบอกได้ว่ามีคุณค่าคุณภาพแตกต่างกันอย่างไร สำคัญที่ช่องทางการเข้าถึง ภาครัฐต้องเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ ทำงานในเชิงรุก ส่วนภาคประชาชนอย่านิ่งเฉย เห็นปัญหาใดก็สะท้อนออกมา”

อย่างไรก็ตามเมื่อเกิดกรณีพิพาทขึ้น ภก.บรรจง บอกว่า บางครั้งต้องทำใจว่าไม่ใช่ร้องเรียนแล้วจะได้ผลเสมอไป เพราะจะต้องให้ความเป็นธรรมทั้งผู้บริการและผู้ประกอบการด้วย ในปัจจุบันการร้องเรียนก่อนจะได้เปรียบตามกฎหมายคุ้มครองผู้บริโภค การรักษาสิทธิ์ของผู้บริโภคส่วนหนึ่งคือการตรวจสอบข้อมูลเอกสารหลักฐานให้ครบถ้วน เพื่อนำไปสู่กระบวนการให้การคุ้มครองสิทธิผู้บริโภคตามขั้นตอนที่ถูกต้องและเป็นธรรมต่อไป

โดยกล่าวถึงแนวทางการบูรณาการในส่วนของการคุ้มครองผู้บริโภคว่า

“เจ้าหน้าที่ทำงานด้านนี้ในหน่วยงานมีเพียงยี่สิบคนต่อประชากรล้านกว่าคนในจังหวัดสงขลา ดังนั้นต้องมีเครือข่าย การกระจายอำนาจ โดยการบูรณาการงานร่วมกันระหว่าง สสจ. อำเภอ ตำบล อนามัย สมาชิกอบต.ท้องถิ่น เพื่อนำไปสู่กระบวนการที่จะพัฒนาระบบเครือข่ายการคุ้มครองผู้บริโภค โดยมีผู้บริโภคซึ่งเป็นคนในพื้นที่และชุมชนเองซึ่งรู้ปัญหาของตนเองอย่างแท้จริงเป็นศูนย์กลาง”

:: นักคุ้มครองผู้บริโภค

คุณคีรีศักดิ์ ร่างเล็ก หัวหน้ากลุ่มงานส่งเสริมและพัฒนาท้องถิ่น รักษาการในตำแหน่งท้องถิ่นจังหวัดสงขลา กล่าวว่าอิทธิพลของโฆษณา (ลัทธิบริโภคใหม่) ที่มีการปลูกฝัง สิ่งยั่วยุ เช่นโฆษณายาลดอ้วนภายใน 5 วัน 10 วัน ประเด็นก็คือผู้ผลิตมีอำนาจ เงิน ใช้สื่อ นำไปสู่การสร้างแบรนด์ (เคเอฟซี ฟาสต์ฟู๊ด) เป็นค่านิยมอะไรต่างๆซึ่งส่งผลต่อภาวะสุขภาพและคุณภาพชีวิตของพี่น้องประชาชนผู้บริโภคในวงกว้าง

รวมทั้งในระดับพื้นที่ โดยภาระความรับผิดชอบแล้วย่อมเป็นหน้าที่ของรัฐต้องเข้ามาดูแล แต่เนื่องจากหน่วยงานที่รับผิดชอบโดยตรง เช่น อย.จะอยู่ไกล สังกัดส่วนกลาง การให้ข้อมูลข่าวสารและการอำนวยความสะดวกต่างๆไม่เต็มที่

“มาถึงวันนี้น่ายินดีที่ อปท. (องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น) หน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับพี่น้อง ซึ่งรับทราบปัญหาเป็นอย่างดี และเป็นผู้ทำโครงสร้างพื้นฐานที่มีความจำเป็น ระยะหลังให้ความสำคัญคุณภาพชีวิต การศึกษา ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องมากขึ้น ส่วนหนึ่งคือเรื่องการคุ้มครองผู้บริโภค ไม่ให้ถูกเอารัดเอาเปรียบเหมือนเมื่อก่อน”

ปัจจุบัน อปท.ส่วนหนึ่งได้รับการถ่ายโอนอำนาจและภารกิจมาจากส่วนกลางแล้ว พร้อมด้วยงบประมาณส่วนหนึ่งที่จะได้มีส่วนร่วมทำงานช่วยเหลือได้อย่างเต็มที่ เพราะมีพื้นฐานที่ดีโดยระบบโครงสร้างการทำงาน เพียงแต่จะสร้างกลไกการดำเนินงานอย่างไรให้เกิดประสิทธิภาพประสิทธิผลที่จะนำไปสู่ภารกิจและอำนาจหน้าที่ในการส่งเสริม สนับสนุน และจัดทำแผนโครงการบรรจุในหน่วยงาน เช่นตั้งคณะกรรมการ วิเคราะห์ ปัญหาที่พี่น้องถูกเอารัดเอาเปรียบ นำไปสู่แผน งบประมาณของหน่วยงาน

หรือสามารถตั้งหน่วยงานต่างๆที่จำเป็นขึ้นมาเอง

และในส่วนที่ทำได้ทันที เช่นให้ความรู้ การเลือกซื้อ ใช้บริการ โดยอาศัยสื่อ ประชาสัมพันธ์ วิทยุ บอร์ด เครื่องมือวัสดุจากหน่วยงาน ตลอดจนการประชุมสัมมนาวิชาการ จัดเวทีเสวนา กิจกรรมสอดแทรก ประสานกับเครือข่าย เป้าหมายคือให้พี่น้องได้รับการคุ้มครองมากขึ้น

โดยการผลักดันให้ผู้ที่มีบทบาทหน้าที่รับผิดชอบ และโครงสร้างในส่วนนี้ขึ้นมาเป็น “นักคุ้มครองผู้บริโภค”

:: นวัตกรรมผู้บริโภค การสร้างทางเลือกและคุ้มครองตนเอง

นายนิธิ พันธุ์มณี ปลัดองค์การบริหารส่วนตำบลท่าข้าม สะท้อนบางแง่มุมของผู้บริโภคของบ้านเราว่าถ้าเป็นเรื่องเล็กๆ เช่นปากกาหนึ่งด้าม ก็จะถือเป็นเรื่องกระจุ๊กกระจิ๊ก หยุมหยิมไม่ได้รับการใส่ใจ ถ้าเป็นเรื่องใหญ่หน่อยเช่นเรื่องรถเรื่องบ้านก็มักจะ “โทษเวรโทษกรรม” ซึ่งในปัจจุบันผู้บริโภคเริ่มมีความตระหนัก และการอำนวยความสะดวกหรือช่องทางในการร้องเรียนมากขึ้น แต่ในส่วนของท่าข้ามสำหรับเรื่องนี้ตนมักพูดให้คนในชุมชนฟังว่าก่อนที่จะให้คนอื่นมาคุ้มครองเรา เราต้องคุ้มครองตัวเองก่อน โดยมีแนวคิดว่า “อะไรที่ท่าข้ามทำได้ พยายามไม่ซื้อ” เช่น สามปีที่แล้วมีการสำรวจว่าพี่น้องชาวท่าข้าม มีการซื้อปุ๋ยเคมีปีละห้าล้านบาท นอกจากรายได้ที่ต้องสูญเสียไปแล้ว ต้องพบกับปัญหาปุ๋ยปลอม ปุ๋ยไม่ได้คุณภาพ จึงได้ร่วมกันทำโรงปุ๋ยชุมชนขึ้น ปัจจุบันมีผู้มาดูงานปีละกว่าสามหมื่นคน ปุ๋ยเหล่านี้นอกจากพี่น้องในชุมชนได้มีส่วนร่วมในการผลิต และซื้อในราคาถูกแล้ว เนื่องจากพื้นที่ท่าข้ามนับเป็นพื้นที่เกษตร และมีการปลูกข้าวพื้นเมืองซึ่งมีกว่าสามร้อยไร่ จึงมั่นใจได้ว่ามีคุณค่าปลอดสารพิษไม่เหมือนกับข้าวขาวในปัจจุบัน ซึ่งหากเราสังเกตว่าแม้เก็บไว้นานแค่ไหนก็ไม่มีมอดส่วนหนึ่งเพราะผ่านการอบด้วยสารเคมีอันตราย

นอกจากนั้นที่นี่ยังมีการสนับสนุนให้ปลูกผักสวนครัว เลี้ยงปลาเลี้ยงไก่เลี้ยงวัว มีการรวมกลุ่มกันทำสบู่ น้ำยาล้างจาน น้ำยาเอนกประสงค์ต่างๆใช้เอง มีกองทุนส่งเสริมอาชีพและกลุ่มกลุ่มออมทรัพย์ที่เข้มแข็ง มีวงเงินหลายสิบล้านบาท ชุมชนพึ่งพิงกันเองไม่ต้องกู้เงินหรือเสียดอกเบี้ยแพง

ในส่วนของการพูดคุยเสวนามีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันในชุมชน และร่วมกับองค์กรภายนอกสม่ำเสมอ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน ความเป็นอยู่ อาหารการกิน นับตั้งแต่เรื่องสุนัขกัดกัน ไปจนถึงเรื่องนวัตกรรมท้องถิ่น

“เช่นเรื่องการประกอบอาหารสร้างความเดือดร้อนรำคาญ เมื่อพบสาเหตุจากไม่ชอบหน้ากัน และพูดคุยกันไม่รู้เรื่อง ก็จะต้องไปสู่กระบวนการของกฎหมาย ซึ่งเป็นขั้นตอนสุดท้ายที่จำเป็นจะต้องทำ เพื่อให้การอยู่ร่วมของชุมชนและเป็นธรรมกับทุกฝ่าย”

ปลัดนิธิกล่าวว่าโดยรูปแบบการบริหารจัดการของท่าข้ามจะเป็นลักษณะโมเดลจำลองของกระทรวงทบวงกรม แบ่งเป็นรัฐมนตรีรับผิดชอบเป็นส่วนๆ เช่นเกษตร คมนาคม ศึกษาธิการ มีการบริหารจัดการแบบมีส่วนร่วม ตั้งทีมงาน ร่างนโยบาย ตลอดจนมีการสร้างจิตสำนึกให้กับเยาวชนคนรุ่นใหม่ได้เข้ามีบทบาทหน้าที่ในการทำงานในชุมชน ในฐานะอาสาสมัครและการทำโครงการต่างๆขึ้นมา

ที่สำคัญมีวิทยุชุมชนที่ทรงพลังของชุมชน สะท้อนปัญหาและประสานเครือข่ายออกอากาศไปสู่สาธารณะ

“ในส่วนของช่องทางของการพิทักษ์สิทธิ์ผู้บริโภค ให้ชาวบ้านสะท้อนท้องถิ่นรับทราบ ลองเปิดเวที หยั่งเชิงดู ชาวบ้านเดือดร้อนอะไรบ้าง โดยให้คณะกรรมการรับเรื่อง ไกล่เกลี่ย เสนอผล พิจารณาตัดสิน โดยมีอาสาสมัคร ช่วยกันวิเคราะห์ สร้างเวทีชุมชน ผลักดันโครงการ มีเยาวชนนำร่อง ทีมอสม.ลงไปให้ความรู้”

โดยทั้งหมดนี้คือ “นวัตกรรม”ที่คนในท้องถิ่นร่วมกันค้นคิด บริหารจัดการเอง มีฝ่ายวิชาการเช่นสวรส.เข้ามาพูดคุยให้ความรู้วิชาการ เรื่องสุขภาวะชุมชนและนำไปสู่ความสุขอย่างไร นับเป็นการคุ้มครองผู้บริโภคในเชิงรุก โดยมีสัญญาประชาคมว่าหลังปี 2552 จะตั้งศูนย์พิทักษ์สิทธิ์อย่างเป็นทางการขึ้นมา


:: E=MC2 พี่น้องบริโภคร่วมใจ

ผศ.ดร.พงค์เทพ สุธีรวุฒิ กล่าวว่าจากเวทีเสวนาได้มองเห็นการทำงานผู้บริโภคในภาคส่วนท้องถิ่นมีความชัดลึกขึ้น นั่นคือการลงไปสู่รากฐานของปัญหา โดยท้องที่เป็นฝ่ายลงมือจัดการแก้ไขดำเนินการ (เหมือนกับแนวทางการทำงานภาคประชาชนของ พันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย) กล้าลุกออกมาแสดงท่าที เรียกร้อง กดดัน และรวมพลังกันต่อสู้เพื่อเรียกร้องความเป็นธรรม

รากฐานของการแก้ไขปัญหาการคุ้มครองผู้บริโภคก็จะได้รับการปรับปรุงแก้ไข เป็นประโยชน์ต่อผู้บริโภคเอง

ในระดับโครงสร้างระดับภาครัฐ การเข้าถึงหรือร้องเรียนจะติดปัญหาในเรื่องระเบียบขั้นตอน และวิธีปฏิบัติซึ่งทำให้เกิดความล่าช้า เมื่อผู้บริโภคไม่อำนาจต่อรองใดๆ ก็จะขาดการเร่งรัดหรือใส่ใจ เป็นการลดทอนอำนาจของผู้บริโภค ในทางกลับกัน ในระดับท้องถิ่น เช่น ผู้บริโภคมีสิทธิ์ที่จะเลือกหรือไม่เลือกผู้บริหารได้ ผ่านการเลือกตั้ง กล่าวคือการมีความสมดุลอำนาจต่างกัน

ในส่วนของภาคบริการต่างๆในสังคม เช่น มีการเอารัดเอาเปรียบหรือไม่ได้รับความเป็นธรรมจากธนาคาร เบิกเงินแล้วได้ไม่ครบจำนวน การจะไปฟ้องร้องเอาผิดกับธนาคาร หรือห้างใหญ่ๆ มักสู้ไม่ได้ไม่ว่าจะเป็นเรื่องตัวบทกฎหมายหรือการจ้างทนายต่างๆ วิธีการคือการรวมพลังเป็นพันธมิตรกัน

เป็นสูตรคล้ายๆกับ E=MC2

E=Energy พลัง(อำนาจการต่อรอง) M=Mass  มวลชน(ผู้บริโภค) C=Community ชุมชน(ท้องถิ่น) ยกกำลัง 2

การเปลี่ยนแปลงหรือวิธีการนำไปสู่แนวทางเหล่านี้ จำต้องทำพร้อมกัน 3 แนวทาง คือการทำให้สังคมทั้งผู้บริโภคและผู้ให้บริการหรือประกอบการได้ตระหนักร่วมกัน เริ่มจากผู้บริโภคเองต้องตระหนักถึงสิทธิของตนเอง “การทิ้งปากกาด้ามหนึ่งเพียงเพราะเห็นว่าราคาห้าบาท เท่ากับเป็นการลดทอนอำนาจของผู้บริโภค” ขณะเดียวกันผู้ประกอบการก็ต้องตระหนักถึงความรับผิดชอบต่อผู้บริโภคและสังคม ภาครัฐก็ต้องปรับเปลี่ยนพัฒนาระบบโครงสร้างการให้บริการหรือร้องเรียนเพื่อให้ผู้บริโภคเข้าถึงรวดเร็วและเป็นธรรม

วันนี้ท้องถิ่นได้ตระหนักและเกิดการรวมพลังขึ้นเป็นเครือข่าย เพื่อทำงานด้านการคุ้มครองผู้บริโภค เกิดเป็นองค์กรบริการสาธารณะ มีการวางแผน เกิดการมีส่วนร่วม มีกิจกรรมชุมชน มีคณะกรรมการและนำไปสู่แผนสุขภาพตำบลเป็นลำดับขั้น เป็นการสร้างกระบวนให้ชุมชนเข้มแข็ง มีอำนาจในการต่อรอง ถักทอเชื่อมร้อยกันสร้างสิ่งดีๆให้เกิดขึ้นในชุมชน

ที่สำคัญคือวันนี้เราร่วมใจประสานกันเป็นเสมือนพี่น้องรักใคร่กัน เป็นพันธมิตร

:: ร่วมพัฒนาการ ประสานเครือข่าย ขยายแนวร่วมผู้บริโภค

หลังการเสวนาบนเวทีได้เปิดให้ผู้เข้าร่วมรับฟังอภิปรายซักถาม โดยคุณกัญญา ทะเติ้งหวัง ตัวแทนเครือข่ายพิทักษ์สิทธิ์ผู้บริโภค จากจังหวัดสตูล ในฐานะผู้เข้าร่วมสังเกตการณ์ และทำงานประสานเครือข่ายกล่าวว่า

“ก่อนหน้านี้ทำงานกับท้องถิ่นยาก ไม่รู้จะไปเชื่อมต่อประสานงานกับองค์กรหน่วยงานอย่างไร ผู้บริโภคก็มีความรู้น้อย ไม่รู้จักแม้กระทั่งว่าสคบ.หรือ สธ.คืออะไร  วันนี้ได้ความชัดเจนแล้วว่ามีการทำเรื่องเหล่านี้เป็นเหมือนประชาคม มีการผลักดันและบัญญัติผลักเป็นนโยบายของท้องถิ่น โดยเฉพาะจังหวัดสงขลานับว่ามีต้นทุนในการรวมกลุ่มสูง ในภาควิชาการ เช่นสวรส. และภาคส่วนท้องถิ่นต่างๆ การเสวนาในวันนี้น่าจะเป็นแนวทางและแบบอย่างในการทำงานของเครือข่ายผู้บริโภคของจังหวัดสตูลต่อไป”

นายแพทย์รุ่งโรจน์ กั่วพานิช รองนายกเทศมนตรีเทศบาลนครหาดใหญ่ กล่าวว่า เห็นด้วยกับการที่ผู้บริโภครู้จักคุ้มครองตัวเองก่อน เริ่มจากเรื่องใกล้ตัว เช่นเด็กชอบกินขนมกรอบแกรบเพราะพ่อแม่ผู้ปกครองซื้อให้ และปัญหาเด็กไม่ชอบของที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายเช่นผักผลไม้เป็นต้น

และในบางเรื่องที่ท้องถิ่นบางที่ทำไม่ได้นั้น ท้องที่ รัฐ ทำอย่างไรให้ท้องถิ่น อสม. เข้ามามีบทบาทดูแลเรื่องการคุ้มครองผู้บริโภคได้ ช่วยอุดช่องโหว่ในการทำงานให้แก่กัน

ภก.สมชาย ละอองพันธุ์ เภสัชกรจากโรงพยาบาลระโนด ผู้กล่าวรายงาน กล่าวสรุปว่าในการเสวนา “ท้องถิ่นห่วงใย

ที่มา www.southhpp.org

Relate topics

Comment #1(อ่านต่อ ท้องถิ่นห่วงใย ใส่ใจผู้บริโภค)
วัฒนชัย มะโนมะยา
Posted @December,07 2008 13.32 ip : 118...60

ภก.สมชาย ละอองพันธุ์ เภสัชกรจากโรงพยาบาลระโนด ผู้กล่าวรายงาน กล่าวสรุปว่าในการเสวนาเรื่อง “การบูรณาการระบบงานคุ้มครองผู้บริโภค ในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น” ในวันนี้ทำให้มองเห็นแนวคิด กรอบวิธีการทำงาน แนวทางในแต่ละภาคส่วนซึ่งเป็นตัวแทนผู้บริโภค นำไปสู่การจัดตั้งภาคี และจะมีพิธีการ “ลงนามบันทึกความร่วมมือ”พร้อมกันนี้

ในภาคบ่ายจะมีการเสวนาเรื่อง “ร่วมต่อเติมเสริมประสาน ระบบงานคุ้มครองผู้บริโภค” โดยจะมีการพูดคุยในส่วนของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อด้านกฎหมาย คุ้มครองผู้บริโภคโดยตรง เกี่ยวกับโทรคมนาคม โทรศัพท์ กรณีพิพาทฟ้องร้อง เช่น เรื่องกดเงินเอทีเอ็มห้าพันได้สามพัน เรื่องซื้อบ้านไม่ได้บ้าน เรื่องรถเรื่องที่ดิน เป็นต้น

โดยมีการเจาะลึกด้านเนื้อหาและเรื่องราวกรณีตัวอย่าง นำเสนอฝ่ายเกี่ยวข้อง ว่าจะทำอะไรต่อ พร้อมกันต่อจากนี้ในส่วนของสื่อ เวบไซต์องค์กรเครือข่ายผู้บริโภคภาคใต้ www.consumersouth.org เองก็จะปรับปรุงพัฒนาระบบ เพื่อใช้เป็นช่องทางในการสื่อสารและเครื่องมือในการคุ้มครองผู้บริโภคต่อไป

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////





ร่วมต่อเติมเสริมประสาน ระบบงานคุ้มครองผู้บริโภค

ในภาคบ่ายมีการเสวนาเรื่อง “ร่วมต่อเติมเสริมประสาน ระบบงานคุ้มครองผู้บริโภค”โดยคุณมณี ศิริพร สำนักงานอนุกรรมการคุ้มครองผู้บริโภคประจำจังหวัดสงขลา นายบรรจง ฉายบุ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสงขลา อ.ภาณุ พิทักษ์เผ่า เครือข่ายสมาคมเกษตรอินทรีย์วิถีไท นายนิมตร แสงเกตุ ประธานสมาคม อสม.จังหวัดสงขลา นายธีรศักดิ์ สุภาไชยสิทธ์ ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ อัยการพรพิชัย ไชยมาตร สำนักงานอัยการจังหวัดสงขลา และคุณวรรณชัย สุวรรณกาญจน์ กรรมการสถาบันคุ้มครองผู้บริโภคในกิจการโทรคมนาคม


ดำเนินรายการเสวนาโดยนายบัญชร วิเชียรศรี หรือดีเจโอเลี้ยง เสียงหล่อ สถานีวิทยุมอ.FM 88.0 MHz

การบูรณาการงานขององค์กรท้องถิ่นในงานคุ้มครองผู้บริโภคทำให้เรามองเห็นแนวคิดในระดับนโยบายและการประสานความร่วมมือระหว่างเครือข่ายภาคี ขณะเดียวกันการดำเนินงานในระดับภาคปฏิบัติ โดยเฉพาะระเบียบวิธีกฎหมาย การฟ้องร้องคดีความ กรณีพิพาท ซึ่งถือเป็นหัวใจสำคัญที่จะชี้ให้เห็นว่าการคุ้มครองผู้บริโภคได้จริงๆควรมีแนวทางหรือประกอบไปด้วยความรู้ความเข้าใจอย่างไรบ้าง นอกจากจะเป็นการต่อเติมเสริมประสานระบบงานคุ้มครองผู้บริโภคอย่างเป็นรูปธรรมทันท่วงทีแล้ว ยังเป็นการอำนวยความสะดวก และ/หรือส่งเสริมประสิทธิภาพให้แก่การพัฒนาระบบการคุ้มครองผู้บริโภคให้ทรงพลังและเป็นมรรคผลต่อกันและกันยิ่งขึ้น

:: เครือข่ายส่งเสริมสุขภาพ “ ไหวตัวทัน”


อ.ภาณุ พิทักษ์เผ่า เครือข่ายสมาคมเกษตรอินทรีย์วิถีไท ได้เล่าถึงประสบการณ์ในสมัยที่ดำรงตำแหน่งเลขานุการผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ในส่วนของฝ่ายคุ้มครองผู้บริโภคว่าได้วางกรอบทำงานไว้ครอบคลุมทั้งในเรื่องสิทธิขั้นพื้นฐานและแนวทางการร้องเรียนที่หลากหลายให้แก่ผู้เสียหาย ในการติดต่อราชการ


“เช่น กำหนดว่าการก่อสร้าง เมือยื่นแบบแล้วไม่เกิน สี่สิบห้าวัน หรือสองสามเดือนจะต้องดำเนินการให้ผู้ร้องเรียน เพราะถ้าไม่ทำจะส่งผลกระทบต่อผู้สร้างบ้าน เนื่องจากเคยพบกรณีรับเรื่องร้องเรียนแล้วเก็บเรื่องเอาไว้เป็นปี กระทั่งเจอหนังสือร้องเรียนถูกทิ้งถังขยะโดยที่ยังไม่ได้เปิดซอง เป็นต้น จากนั้นจึงได้เปิดให้มีอาสาสมัครประชาชนร้องเรียนเข้ามา แบบวันต่อวัน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องโรงงาน ควันพิษ ขยะมูลฝอย ปรากฏว่าเรื่องเหล่านี้ได้ผลในวันเดียวก็มี นอกจากนี้ยังมีการแถลงข่าวทุกเดือนว่ามีความคืบหน้าไปถึงไหนอย่างไร”

และกล่าวถึงพันธมิตรในการทำงานเครือข่ายส่งเสริมสุขภาพ ในประเด็นผู้บริโภค ร่วมกับโรงพยาบาลหาดใหญ่ว่าได้เลือกคณะทำงานซึ่งเป็นกลุ่มคนที่รักและสนใจในเรื่องของสุขภาพ ใช้ชื่อว่า “กลุ่มไหวตัวทัน”ซึ่งมีสมาชิกจำนวน 100 ท่าน ทำงานในลักษณะการลุกขึ้นมาปกป้องคุ้มครองและพิทักษ์สิทธิ์ของผู้บริโภคเอง มีความรู้ความเข้าใจในเรื่องสิทธิของผู้บริโภคและมีอำนาจต่อรองทางการตลาด เนื่องจากเห็นว่าสถานการณ์ผู้บริโภคที่ถูกละเมิดสิทธิในปัจจุบันมีความซับซ้อนและทวีความรุนแรงขึ้น ไม่อาจนิ่งเฉยหรือรอให้หน่วยงานเข้ามาดูแลเพียงอย่างเดียว


การคุ้มครองผู้บริโภค ถ้ามองในมิติตั้งรับ เราก็จะเห็นเรื่องการร้องเรียน แต่ถ้าทำในเชิงรุกเราก็จะเห็นพร้อมกันไปกับมิติเชิงบูรณาการ อ.ภาณุ กล่าวว่า กลุ่มไหวตัวทัน และเครือข่ายเกษตรอินทรีย์มีความยินดีที่จะแลกเปลี่ยนเรียนรู้ สนับสนุนเวทีเสวนาผู้บริโภค เป็นการช่วยเหลือกันและกันให้ผู้บริโภคมีที่พึ่ง

“ยกตัวอย่างโรงพยาบาลหาดใหญ่ ยกเวทีให้ประชุมโดยไม่คิดค่าใช้จ่ายใดๆ เป็นการสนับสนุน ประเด็นก็คือไม่ต้องแก้ที่ปลายเหตุ เพราะบางครั้งจะเป็นเรื่องที่หนักหน่วงหรือสายเกินไป ในสิ่งเหล่านี้เรามีความยินดีจะร่วมทำงานกับเครือข่าย อยากให้มีกลุ่มขับเคลื่อนแข็งขัน เช่น การรวมกลุ่มเกษตรวิถีไท ศูนย์เกษตรพอเพียง ชาวบ้านชุมชนเมืองมีการปลูกผักกินเองในยางรถยนต์ กระบอกไม้ไผ่ รวมกลุ่มกันทำปุ๋ยหมัก น้ำมันมะพร้าวสูตรเย็น มีการอบรมหลักสูตรอาหารเพื่อสุขภาพ รุ่นแรก 25-28ธันวาคม 2551) หลักสูตรของธนาคารเกษตร ซึ่งจะมีการนำข้าว พืชผักผลไม้มาทำเป็นสินค้าเกษตรแปรรูป ทำแบบครบวงจร มีการตรวจเลือดของเกษตรกรโดยกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เพื่อนำไปสู่การมีชีวิตที่ปลอดภัย ยั่งยืน และก็นำไปสู่ “เมืองน่าอยู่ ผู้บริโภคเข้มแข็ง”


:: ขุมพลังผู้บริโภค พัฒนาสู่ อสม.ระดับชาติ

คุณนิมิต แสงเกตุ ประธานสมาคม อสม.จังหวัดสงขลา บอกว่าอสม.สงขลามีสมาชิกกว่า 16,000 คน นับเป็นขุมพลังที่จะทำงานในด้านชุมชนระดับพื้นที่มากที่สุด แม้แต่ในที่ประชุมแห่งนี้ก็เป็นสมาชิกอสม.เสียกว่าครึ่งหนึ่ง มีทั้งอสม.ดีเด่นระดับชาติ ระดับเขต และแกนนำ


แนวทางการทำงานคือยกระดับให้อสม.เป็น “นักจัดการสุขภาพชุมชน” แล้วเชื่อมต่อเรื่องสุขภาพกับพี่น้องในทุกๆด้าน กับอปท. เครือข่าย โดยทำงานในลักษณะสอดแทรก ประสมประสานทุกองค์กร ในหมู่บ้าน ชุมชน เพื่อเป็นสื่อกลางที่จะนำเรื่องราวไปถ่ายทอดขยายผล

“อสม.ถูกคาดหวังมาก ในเรื่องสุขภาพ แม้แต่เรื่องโรคระบาด แนวทางก็คือการติดอาวุธให้กับอสม. โดยการให้ความรู้อย่างน้อยก็ในระดับเบื้องต้นทางด้านสุขภาพ โดยในงานด้านบริโภคอสม.จังหวัดสงขลามีความดีเด่นระดับจังหวัด หลังจากนี้มีความคาดหวังอย่างยิ่งที่จะพัฒนากลไกการทำงานประสานกับเครือข่ายภาคีเพื่อก้าวไปสู่ระดับชาติต่อไป” (อ่านรายละเอียด เรื่อง อสม...หน้า...)

:: สคบ.แหล่งผลิต “นักร้อง”ระดับชาติ

คุณมณี ศิริพร สำนักงานคณอนุกรรมการคุ้มครองผู้บริโภคประจำจังหวัดสงขลา กล่าวว่าสคบ.เป็นส่วนงานภาคราชการ ขึ้นกับสำนักงานจังหวัด ตั้งอยู่ที่ศาลากลางทุกจังหวัด แต่ละวันที่นี่จะมี “นักร้อง”เยอะมาก นักร้องในที่นี้คุณศิริพร หมายถึง ผู้ร้องเรียนเรื่องต่างๆ ไม่ว่าจะเรื่องรถยนต์ บ้าน ที่ดิน บัตรเครดิต น้ำไฟฟ้าประปา บริการรถประจำทาง ปัจจุบันทาง สคบ.ได้ให้ความสำคัญไปที่ศาลปกครองเป็นที่พึ่งพิงอีกทาง เพื่อขยับขยายงานการคุ้มครองผู้บริโภคออกไป “เรื่องบ้านมีปัญหามาก ดาวน์ก่อนผ่อนทีหลัง มีการก่อสร้างผิดสเปค มีการสัญญาด้วยวาจาว่าจะช่วยซื้อและหาทางเข้าแบงค์ให้ปล่อยกู้ให้ เมื่อเกิดปัญหากันมากทางจังหวัดก็รับเรื่องเพื่อส่งให้อัยการ ดำเนินการไกล่เกลี่ยแก้ไขข้อพิพาท”

เป็นที่น่าคิดว่าโครงการหมู่บ้านต่างๆหลายโครงการที่เคยมีปัญหาหลอกลวงผู้บริโภคมาแล้ว กลับมาดำเนินงานโครงการต่างๆได้อีกตามปกติ เราจะมีวิธีสกัดกั้นสิ่งเหล่านี้ได้อย่างไร ตามข้อสังเกตของคุณบัญชร วิเชียรศรี พิธีกรดำเนินรายการ คุณมณีให้ข้อคิดว่านอกจากการร้องเรียนมาที่สคบ.ที่ศาลากลางทุกจังหวัด หรือสายด่วนสคบ. แล้ว ต้องช่วยกันบูรณาการ และบางเรื่องสามารถฟ้องร้องที่ศาลโดยตรง (อ่านรายละเอียดเรื่อง สคบ. หน้า...)

:: วิ บริโภค และกระบวนการยุติธรรมสมานฉันท์

คุณพรพิชัย ไชยมาตร สำนักงานอัยการจังหวัดสงขลา กล่าวว่าจริงๆแล้วพระราชบัญญัติคุ้มครองผู้บริโภคมีมานานแล้วตั้งแต่ปี 2522 แต่ตอนนั้น คนยังไม่ค่อยเห็นความสำคัญ มีสถิติการร้องเรียนเพียง 1 เปอร์เซ็นต์ ส่วนใหญ่ก็จะปล่อยไปตามกรรมเสียมากกว่า เช่นเรื่องนมเสียนมบูด อาจเป็นเพราะนม 3 กล่องในขณะนั้นราคาเพียง 1 บาท ประกอบกับสถานการณ์เรื่องการบริโภคยังไม่รุนแรงเท่ากับปัจจุบัน


และก่อน 25 สิงหาคม 2551 ที่พระราชบัญญัติว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีคุ้มครองผู้บริโภค หรือที่เราเรียกสั้นๆภาษากฎหมายว่าพรบ. “วิ บริโภค” จะกำเนิดขึ้น ต้องพิสูจน์ความเสียหายโดยโจทย์ผู้ฟ้องซึ่งเป็นเรื่องยากในภาคปฏิบัติ อาจเป็นอีกเหตุผลหนึ่งที่ทำให้ถึงแม้จะมีช่องทางกฎหมายคุ้มครองผู้บริโภคแต่ไม่อาจใช้การได้สืบมา

อาจกล่าวได้ว่า พรบ.วิ ผู้บริโภคนั้น ส่วนหนึ่งเป็นเพราะการร่วมกันเรียกร้องผลักดันให้มีการปกป้องคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภคมาโดยตลอด ซึ่งนับเป็นนิมิตหมายใหม่ เพราะผู้บริโภคหรือผู้ร้องเรียนสามารถฟ้องด้วยวาจาได้  ฟ้องฟรี ไม่ต้องเสียค่าจ่ายใดๆในทุกขั้นตอน และไม่ต้องตั้งทนายให้ยุ่งยาก โดยจะมีเจ้าหน้าที่บังคับคดีรับเรื่องและลงบันทึกหลักฐานไว้เป็นลายลักษณ์อักษรเพียงแต่ต้องเตรียมเอกสารต่างๆไปให้พร้อม สามารถฟ้องได้ที่ศาลจังหวัดโดยตรงหรือศาลแขวงก็ได้

อย่างไรก็ตาม อัยการพรชัย ได้ให้ข้อคิดแก่ผู้บริโภคที่จะฟ้องร้องคดีว่า เป็นไปได้อยากให้มีการชะลอการฟ้องก่อน โดยใช้วิธีการไกล่เกลี่ย ที่ฝ่ายคุ้มครองผู้บริโภค สคบ.เองหรือที่สำนักอัยการเขตก็ได้ การไกล่เกลี่ยเป็น “กระบวนการยุติธรรมทางเลือก หรือกระบวนการยุติธรรมสมานฉันท์” ที่แนะนำเช่นนี้เพราะว่าจะเกิดประโยชน์แก่ผู้บริโภคเอง ซึ่งต้องยอมรับว่าที่ศาลนั้นมีคดีต่างๆค้างอยู่เยอะ บางครั้งฟ้องปีนี้ นัดสืบปี 53 สุดท้ายก่อนพิจารณาคดี ศาลก็ต้องสั่งให้ลงมาไกล่เกลี่ยกันก่อนอยู่ดี ถ้าเรื่องขึ้นสู่กระบวนการศาลแล้ว ต้องแพ้ กับชนะเท่านั้น ไม่มีเสมอ


นอกจากนี้ในส่วนของกลุ่มองค์กร ภาคประชาสังคม เช่น อสม.เองสามารถจดทะเบียนเป็นสมาคมเพื่อการฟ้องให้กับสมาชิกได้ ทำให้การฟ้องร้องเป็นไปโดยสะดวกขึ้น

:: น้ำมันทอดซ้ำ ก๋วยเตี๋ยวอนามัย ต้องพิสูจน์!

คุณธีรศักดิ์ สุภาไชยสิทธิ์ ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวว่าในห้วงระยะเวลา 10 ปีที่ผ่านมานี้งานการคุ้มครองผู้บริโภคมีความเข้มแข็งขึ้นตามลำดับ หลายหน่วยงานมาร่วมกิจกรรมกัน ในส่วนของศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ หลายคนอาจจะไม่รู้จักมักคุ้นนัก แต่จริงแล้วมีผลงานหลายๆเรื่องในด้านการคุ้มครองผู้บริโภค ที่เรารู้จักกันดี เช่นเรื่องน้ำมันทอดซ้ำ ยาฆ่าฉีดหญ้าฆ่าแมลง  การตรวจสารบอแร็กซ์ในก๋วยเตี๋ยว หม้อบัดกรี โดยแนวทางการทำงานก็คือใช้เทคโนโลยีที่คิดค้น ลงไปสู่ชุมชน ท้องถิ่น


อย่างไรก็ตามก็อยากให้ผู้บริโภคดูแลตนเองก่อนในเบื้องต้น หากมีปัญหาเรื่องอาหารและยา เครื่องสำอาง ไปจนถึงเรื่องถุงยางอนามัย ทางศูนย์วิทยาศาสตร์ฯยินดีจะให้การดำเนินการตรวจสอบ เช่นในปัจจุบันมีแนวโน้มของโรคมะเร็งมาก จากผลพวงของการบริโภค ก็จะเข้าไปทำการวิเคราะห์ร่วมกับภาคี  เช่น สสจ. เพื่อให้ข้อมูลแจ้งเตือน และตรวจพิสูจน์สารต่างๆ เช่น การปนเปื้อนสารสเตอรอยด์ในยาแผนโบราณ อาหารเสริม ยาลดความอ้วน เป็นต้น รวมทั้งการเฝ้าระวังเชื้อปนเปื้อนจากเครื่องปรับอากาศ โดยจะมีชุดทดสอบให้กับท้องถิ่นประมาณ 30 ชุด เป็นต้น

“ปีก่อน เรื่องน้ำบริโภค สำรวจตรวจพบตะกั่วในเครื่องทำน้ำเย็นในโรงเรียนจากการร้องเรียนสงสัย 3-4 แห่ง พบว่ามีการบัดกรีตะกั่ว นำไปสู่การออกระเบียบข้อบังคับ เช่นเดียวกับในหม้อก๋วยเตี๋ยว ซึ่งมีโครงการก๋วยเตี๋ยวอนามัย รวมทั้งการตรวจสารบอแร็กซ์ในเส้นก๋วยเตี๋ยว ตรวจราในพริกป่นในถั่ว เป็นต้น”

ในส่วนของแผนงาน ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ จะได้ถ่ายทอดความรู้ให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นให้มากขึ้น โดยการจัดประชุมเชิงวิชาการทางวิทยาศาสตร์การแพทย์ เพื่อให้เกิดการดูแล จัดสรรงบประมาณได้ถูกต้อง มรรคผลที่จะเกิดก็คือ ยกตัวอย่างเช่น ผู้บริโภคโทรมาร้องเรียน ก็จะสามารถเป็นเสมือนที่ปรึกษา ให้ข้อมูล มีความเชื่อมั่นเมื่อมีผลของการวิเคราะห์


อย่างไรก็ตามทางศูนย์ก็มีอำนาจหน้าที่รับรองเฉพาะตัวอย่างที่ตรวจสอบวิเคราะห์เท่านั้น และไม่อาจไปสุ่มตรวจสอบนั้น ประการหนึ่งก็เพื่อป้องกันการนำไปโฆษณาหรือรับประกันความเชื่อถือ ซึ่งได้เกิดขึ้นแล้ว (โดยคัดลอกไปบางส่วน) และเนื่องจากขั้นตอนการบรรจุผลิตภัณฑ์ต่างๆ เป็นส่วนของงานเภสัช สาธารณสุข หรือ อย.ที่จะต้องประสานการตรวจสอบมาอีกขั้นหนึ่ง โดยเฉพาะการมีปัญหาในเรื่องการดำเนินคดีตามกฎหมายขึ้นมา สามารถประสานมาที่ศูนย์โดยตรงได้เลย

:: มาตรการทางสังคม

ภก.บรรจง ฉายบุ กล่าวว่าในส่วนของงานสาธารณสุขจังหวัด กรอบความรับผิดชอบส่วนหนึ่งจะดูแลผลิตภัณฑ์ที่มีเครื่องหมาย อย. กำกับ นับตั้งแต่อาหาร ยา เครื่องสำอาง เครื่องมือแพทย์ ยาฉีดยุงอันตราย ยาเสพติดให้โทษประเภทยาแก้ไอ วัตถุออกฤทธิ์ทางประสาท เช่นยานอนหลับ สารระเหย ฯลฯ

ในส่วนของการบริการ ด้านสุขภาพ ไม่ว่าจะเป็นเอกชน คลินิกเถื่อน ออกใบ ประกอบโรคศิลป์ นวด สปา ส่วนกลางได้โอนมาให้สสจ.ระดับจังหวัดดูแล ในช่วงปี 2527 ทำให้เกิดความสะดวกคล่องตัว เช่น การจะเปิดร้านยาเมื่อก่อนต้องขออนุญาตเป็นปีหรืออย่างน้อย 6 เดือน ปัจจุบันก็รวดเร็วขึ้นไม่เสียหายในทางธุรกิจ  นอกจากนี้ยังมีหน่วยงานสัมพันธ์ ศูนย์ บริการ โรงพยาบาลชุมชน อนามัย องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยการทำงานจะอิงกฎหมาย จากพระราชบัญญัติหลัก เช่นมีกฎหมายเฉพาะสำหรับผลิตภัณฑ์เฉพาะ สร้างมาตรฐาน ลดขั้นตอน กำหนดระยะเวลาได้ นำไปสู่มาตรการทางสังคม

“สองสามปีก่อน ที่มีข่าวเรื่องหนอน-สเต๊ก ผู้บริโภคร้องเรียนแล้วตกลงค่าเสียหายกันไม่ได้ เกิดเป็นข่าวขึ้นมา หรือกรณีแหนม-นิ้ว กรณีเหล่านี้ถ้าพูดถึงการเปรียบเทียบปรับจะไม่มาก แต่ส่งผลให้ผู้ประกอบการต้องปิดร้านเพราะขายผลิตภัณฑ์นั้นไม่ได้ หรืออย่างกรณีการตรวจพบเมลามีนในโรงงานแห่งหนึ่ง ทำให้ผู้ประกอบการต้องซื้อเครื่องตรวจราคาเป็นล้านมาใช้เพื่อให้ความมั่นใจกับผู้บริโภค นี่คือการนำไปสู่มาตรการทางสังคม”

:: เวทีเสวนาร่วมคิดร่วมบูรณาการ

ก่อนนำเข้าสู่การสรุปประเด็น แต่ละคนได้แสดงทัศนะปลีกย่อย ต่อเสริมเติมเต็ม ในแนวทางการให้การคุ้มครองผู้บริโภคของแต่ละภาคส่วน โดยสรุปว่าการมีเครือข่าย เช่น อสม. ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ รวมไปถึง การเกิดกลุ่มอย.น้อยเข้ามาเติมเต็ม ซึ่งช่วยประสานงาน ให้ความรู้ทางวิชาการ แล้วร่วมกันแก้จะเกิดพลัง และระวังป้องกันได้ดี เพราะหลายๆกรณีมีการโฆษณาแฝง เลี่ยงบาลีความรับผิดชอบ เช่นวิทยุมอ.ให้ความมั่นใจไว้ว่าผลิตภัณฑ์อาหารและยา ต้องผ่านมาตรฐานของอย.จึงจะรับโฆษณาประชาสัมพันธ์ เพราะคนมีแนวโน้มจะเชื่อสื่อ คิดว่าสื่อคงกลั่นกรองมาแล้วคงจะเชื่อถือได้ สื่อจึงช่วยระมัดระวังป้องกันคุ้มครองผู้บริโภคได้อีกทาง

ภารกิจร่วมอีกประการที่อสม.มองเห็นก็คือนอกจากข้อมูลข่าวสารที่ถูกต้องแล้ว ต้องมีช่องทางที่จะเข้าถึงชาวบ้านด้วย นั้นก็คือสื่อบุคคลหรือโดยปากต่อปากของพี่น้องชาวอสม.นั่นเอง สอดรับในแนวทางการนำกระบวนการกฎหมายที่ฝ่ายสำนักอัยการพบในที่เสวนาแห่งนี้ก็คือ การรณรงค์เชิงรุกในด้านกฎหมายได้มองเห็นเป้าใหม่เป้าใหญ่ ร่วมกับอสม.ในการเผยแพร่กฎหมายใหม่ ให้พี่น้องได้รับรู้ (เช่นกฎหมายบางเรื่องก็เขียนกรอบไว้กว้างๆ เพื่อสงวนสิทธิ์คำพิพากษาไว้ได้ ในเรื่องระยะยาวที่มีผลกระทบบางอย่าง เช่นโรคที่ต้องดูอาการ เรื่องสัญญา โฆษณา ฉลาก ซึ่งปัจจุบันไม่มีกฎหมายกบว.แล้วแต่อาศัยมาตรการทางการร้องเรียนให้ตรวจสอบได้) ต่อไปอสม.อาจมาทำเรื่องผู้บริโภคโดยตรง พัฒนาเป็นหลักสูตรอบรม หรือข้อตกลงร่วม

เช่นเดียวกับเครือข่ายผู้บริโภคสตูล เคยพบปัญหาการฟ้องร้องของบริษัทในฐานะผู้ร้องเรียนเรียกค่าเสียหายเป็นวงเงินนับหลายล้านบาทในฐานะจำเลยที่ 3 แต่เมื่อหลายฝ่ายได้ร่วมกันต่อสู้คดี ทำให้ศาลยกฟ้องและเป็นมาตรฐานอ้างอิงที่เป็นประโยชน์แก่ผู้บริโภคทุกๆคน เช่นเดียวกับกรณีกิจการบริการโทรคมนาคม โปรโมชั่น บริการโทรศัพท์ การแจกซิมฟรี จ่ายเพียง 107 บาท เมื่อผู้บริโภคไปเซ็นต์รับก็กลายเป็นสัญญาทันที วันดีคืนดีก็มีหมายศาลมา ซึ่งจริงๆแล้วเป็นค่าเชื่อมสัญญาณซึ่งไม่มีกฎหมายเขียนไว้ให้ต้องจ่าย เป็นต้น

ในเรื่องราวทั้งหมดที่สะท้อนกันออกมานั้น จะสานต่ออย่างไร มีความหวัง ความพร้อม และด้วยหัวใจ

:: การพัฒนาเครือข่ายระบบคุ้มครองผู้บริโภคภาคใต้

ผศ.ดร.พงค์เทพ สุธีรวุฒิ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยระบบสุขภาพภาคใต้ กล่าวสรุปปิดเวทีเสวนา “ท้องถิ่นห่วงใย ใส่ใจผู้บริโภค”ว่าวันนี้การเอารัดเอาเปรียบลดลง ผู้บริโภคมีความพร้อมความสะดวกมากขึ้น ด้วยความเจริญทางเทคโนโลยี่การรับรู้ข้อมูล และช่องทางการสื่อสาร เมื่อก่อนพอเกิดเรื่องจะไปร้องเรียนที่ไหน หน่วยงานสสจ.เทศบาล สคบ. ไม่แน่ใจ ได้รับการปฏิเสธ วันนี้ได้มารู้จักกัน พูดคุยติดต่อ จากผู้รับเรื่องร้องเรียน เพียงโทรมา เป็นเครือข่ายความสัมพันธ์ ขยับ และเกิดได้ง่าย

ทำอย่างไรให้ผู้บริโภค ตื่น ใช้สิทธิ์พิทักษ์สิทธิ์ของตัวเอง “สนับสนุนในฐานะทำงานให้” เหมือนเช่นพันธมิตร วันนี้พบคำตอบ

สิ่งที่เรารู้ๆว่ากฎหมายมีอยู่ แต่ไม่รู้ว่าจะใช้อย่างไร กฎหมายมีเยอะ ไม่รู้จะหยิบอะไรมาใช้ การเข้าถึง การได้รับความปลอดภัย สัญญา ร้องเรียนจากนี้มีช่องทาง มีแนวทาง

หนึ่ง มีเครือข่ายความร่วมมือ จังหวัด ส่วนราชการ สคบ. ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ สวรส.มอ.สื่อ FM 88.00MHz อปท. มีปัญหาโทรประสานกัน พร้อมด้วยเครือข่าย อสม.ซึ่งมีอยู่ทั้งจังหวัด

สอง การให้ข้อมูลข่าวสารจากส่วนกลาง เวบไซต์ www.consumersouth.org จะได้รับการพัฒนาเป็นห้องร้องเรียน เวบบอร์ด และสื่อสารแสดงความคิดเห็นของผู้บริโภค

สาม มีการขยายเครือข่ายผู้บริโภค อาสาสมัครผู้บริโภคในพื้นที่ พัฒนาศักยภาพ ผู้บริโภคเข้มแข็ง ระดับตำบล เทศบาล ตั้งศูนย์พิทักษ์สิทธิ์ระดับตำบล


สี่ พัฒนาศักยภาพแกนนำ สนับสนุนการทำกิจกรรมพูดคุยจะมีแนวทางการเคลื่อนอย่างไร ติดตามเฝ้าระวัง ร่วมด้วย สสจ. ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ โรงพยาบาลหาดใหญ่ ฯลฯ

วันนี้มีคนมาเกี่ยวข้อง ทำงานผู้บริโภค ช่วยกันพัฒนากลไกภายในองค์กรไปพร้อมกัน ไม่จำเป็นต้องเกิดทันที แต่เป็นการเริ่มต้นบูรณาการ ท้องถิ่นห่วงใย ใส่ใจผู้บริโภค เพื่อต่อเติมเสริมประสาน งานคุ้มครองผู้บริโภคร่วมกัน.


/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

แสดงความคิดเห็น

กรุณาป้อน Username / Password ที่ท่านได้ลงทะเบียนไว้กับเว็บไซท์แห่งนี้ หรือ สมัครเป็นสมาชิกของเว็บไซท์
Bold Italic Underline Left Center Right Ordered List Bulleted List Horizontal Rule Page break Hyperlink Text Color :) Quote
คำแนะนำ เว็บไซท์นี้สามารถเขียนข้อความในรูปแบบ มาร์คดาวน์ - Markdown Syntax:
  • วิธีการขึ้นบรรทัดใหม่โดยไม่เว้นช่องว่างระหว่างบรรทัด ให้เคาะเว้นวรรค (Space bar) ที่ท้ายบรรทัดจำนวนหนึ่งครั้ง
  • วิธีการขึ้นย่อหน้าใหม่ซึ่งจะมีการเว้นช่องว่างห่างจากบรรทัดด้านบนเล็กน้อย ให้เคาะ Enter จำนวน 2 ครั้ง