เครือข่ายคุ้มครองผู้บริโภคภาคใต้

เรามาทำความรู้จักกับสารตัวนี้กันหน่อยนะครับ สารเมลามีนถูกสังเคราะห์ขึ้นครั้งแรกโดย คุณ Liebig ปี 1834 ซึ่งได้มาจากการเปลี่ยนแปลงของ ไดไซอะนามัย (dicyanamide) เป็นแคลเซี่ยม ไซอะนามัย (calcium cyanamide) โดยการให้ความร้อนจนถึงอุณหภูมิละลายซึ่งได้เป็นแอมโมเนียและเมลามีน มีการนำเมลามีนมาใช้ประโยชน์หลายอย่าง เช่น เมื่อเมลามีนรวมกับฟอร์มาดีไฮด์จะพบในการทำพลาสติกที่ทนความร้อน โฟน สารทำความสะอาด และผลผลิตสุดท้ายของปฏิกิริยาสามารถใช้เมลามีนใน กาว สารทนไฟ สีย้อมในหมึก (ให้สีเหลืองเป็นหลัก) นอกจากนี้ยังพบในการทำปุ๋ย บางอนุพันธุ์ของมันยังพบในสารหนู (Arsenical drug) ป้องกันพยาธิในเม็ดเลือดด้วย ส่วนในอาหารสัตว์ เมลามีนใช้เป็น non-protien nitrogen (NPN) หรือพูดง่ายๆ คือเป็นแหล่งโปรตีนที่ให้ไนโตรเจนหรือยูเรียในสัตว์เคี้ยวเอื้องแต่มีรายงานว่าเกิดปฏิกิริยาช้าและไม่สมบูรณ์ (1)

สำหรับความเป็นพิษพบว่า เมลามีน สามารถเป็นพิษอย่างเฉียบพลัน และเรื้อรังถ้าได้รับอย่างต่อเนื่อง แต่ส่วนใหญ่เป็นการทดลองในหนู และกระต่าย (2) แต่ล่าสุดพบว่ารูปของเกลือเมลามีน (melamine cyanurate) จะเป็นพิษมากกว่าโดยเฉพาะถ้าได้รับอย่างต่อเนื่องซึ่งจะทำให้เกิดพิษต่อระบบสืบพันธุ์ กระเพาะปัสสาวะ และไต และนำไปสู่การเกิดมะเร็งตามมา (3,4) ในสุนัขที่ได้รับเมลามีนมีผลทำให้เกิดไตวาย (renal failure) ด้วย(8) ซึ่งในฟาร์มสุกรก็พบปัญหานี้เช่นกัน และในปีเดียวกันนี้เอง มีรายงานว่าสัตว์ที่ได้รับเมลามีนทางการกินอาหารที่ปนเปื้อนเป็นสาเหตุให้เกิดการป่วยและตายตามมา(5,6,7) ซึ่งหน่วยงานที่อเมริกา (US Food and Drug Administration) รายงานว่าพบเมลามีนซึ่งมีลักษณะเป็นแกรนูสีขาวปนเปื้อนในโปรตีนที่ได้มาจากข้าวสาลีซึ่งนำเข้าจากจีน และมีรายงานว่ายังพบการปนเปื้อนเมลามีนในอาหารสัตว์ในจีนอย่างแพร่หลายเพื่อเพิ่มโปรตีนในอาหารอีกด้วย ดังนั้นหน่วยงานที่อเมริกาจึงมีการตรวจสอบวัตถุดิบอาหารสัตว์โดยเฉพาะแหล่งโปรตีนที่นำเข้าจากจีนทุกครั้ง

มีรายงานการศึกษา (9) คาดว่ากลไกการเกิดพิษของเมลามีนต่อไตเกิดจากการขัดขว้างการทำหน้าที่ของไต แต่ (10) Weise (2007) รายงานว่าน่าจะมีกลไกที่มากกว่านี้ เนื่องจากไม่พบเนื้อตายและการอักเสบ